Eurostar: Eén enkele speler voor duurzame trajecten in Europa
Openbaar vervoer
Liefst 93% van de Belgen gaf in het onderzoek, dat afgenomen werd in februari dit jaar en dus vóór de eerste coronamaatregelen van kracht waren in België, aan in hun gezin minstens één auto te hebben en een kwart beschikt per huishouden over ten minste één bedrijfswagen. Koning auto blijft met voorsprong het populairste vervoersmiddel om te gaan werken (61%), het openbaar vervoer (18%) en andere opties hinken ver achterop. Dat 68% van de respondenten het openbaar vervoer onbetrouwbaar vindt, draagt misschien bij tot dat lage percentage. Bovendien belemmert die onbetrouwbaarheid de helft van de Belgen ook om hun auto vaker te laten staan en volop voor groenere mobiliteitsopties te kiezen.
Toch gaf een aanzienlijk deel van de wagenbezitters aan de voorbije 3 jaar hun auto ingeruild te hebben voor een meer ecologische optie: 8% voor een kleinere vierwieler, 3% voor een hybride wagen en 2% voor een elektrische auto. Bovendien rijden sommigen al jaren rond met een elektrisch (2%) of hybride (1%) exemplaar. Deze cijfers worden bevestigd in het aankoopgedrag op het Brusselse Autosalon begin dit jaar, dat stevig inzette op groenere mobiliteit. Bij Alphabet vertaalt zich dat in een verdubbeling van het totaalaantal aanvragen voor elektrische en plug-inhybride wagens.
Diversiteit troef: Vlamingen nemen vaker de fiets, Walen de auto
Uit het onderzoek kwamen ook enkele opvallende verschillen tussen Vlamingen, Walen en Brusselaars naar voor. Zo heeft ruim een kwart van de Brusselse huishoudens geen enkele auto en doen zij veel vaker (93%) een beroep op het openbaar vervoer dan Vlamingen (72%) of Walen (53%).
Vlamingen zitten dubbel zo vaak op hun stalen ros als Brusselaars en Walen, en gaan ook opmerkelijk vaker met de fiets of e-bike werken (12% en 9%) dan hoofdstedelingen (4% en 1%) en hun Franstalige landgenoten (1% en 0%). Bijna de helft van de Brusselaars pendelt dan weer met het openbaar vervoer, terwijl liefst 70% van de Walen met de auto naar het werk gaat.
Eenheid qua ongenoegen over mobiliteitsopties
Liefst zes op de tien ondervraagde Belgen zei te weinig keuzes te hebben op mobiliteitsvlak. Zo gaf 55% aan wel te willen pendelen via het openbaar vervoer maar dat niet te doen omdat het simpelweg onhaalbaar is. Die onvrede is ook te merken wanneer werd gepolst naar mobiliteitsmogelijkheden van het werk uit: er is bovendien een frappant verschil tussen wat loontrekkenden belangrijk vinden en wat hun bedrijf hen aanbiedt.
En dat geldt voor het hele mobiliteitsgamma: bedrijfswagen (34% wil die optie, 24% heeft die optie), mobiliteitsbudget (56% vs. 12%), elektrische fiets (45% vs. 17%), terugbetaling openbaar vervoer (72% vs. 60%), cafetariaplan (39% vs. 9%), elektrische bedrijfswagen (29% vs. 7%) en poolwagens (21% tegenover 10%). “Elke mens is uniek en dat uit zich ook in hun geprefereerde manier om te pendelen. Bovendien wil drie kwart van de Belgische werknemers hun mobiliteitstouwtjes in eigen handen nemen, blijkt uit de survey. Een waaier aan mobiliteitsopties voor werknemers binnen eenzelfde aanbod voor een werkgever kan hier soelaas bieden”, duidt Erik Swerts, Managing Director bij Alphabet België en Luxemburg.
Quid mobiliteit en woon-werkverkeer post corona?
Tijdens de huidige coronacrisis staan er amper nog files op de Belgische wegen. Eind maart reden er zo al bijna 50% minder auto’s op onze wegen, berekenden VRT Verkeer en Be-Mobile, de verkeerspartner van de VRT. Dat heeft op zijn beurt weer een duidelijk positief effect op onze luchtkwaliteit, luidt het bij de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu. Hoopgevende neveneffecten van het verplichte thuiswerk, maar het is koffiedik kijken in welke mate die trend zich doorzet eens de maatregelen worden opgeheven.
De kans bestaat echter dat eerdere sceptici van thuiswerk – zowel aan de werknemer- als werkgeverkant – hun kar keren en anders kijken naar mobiliteit post corona. Uit een op Pasen gepubliceerd onderzoek [1] van Gazet van Antwerpen en ondernemersorganisatie Voka (Vlaams netwerk van ondernemingen) blijkt dat bedrijven na de coronacrisis meer thuiswerk willen toestaan dan ervoor en daarvoor ook extra inspanningen willen leveren. Op basis van die bevraging van 305 bedrijfsleiders uit de regio’s Antwerpen-Waasland en Mechelen-Kempen in april lijkt thuiswerk alleszins een blijver.
“De mobiliteit in België en in de wereld tout court staat waarschijnlijk op een kantelpunt”, klinkt het ook bij Swerts. “Breekt thuiswerk en masse door, nu we met z’n allen weken en misschien maanden aan een stuk geen filestress meer ervoeren hebben? Kijken Belgen post coronacrisis anders naar woon-werkverkeer? En willen werknemers daardoor meer de alternatieve mobiliteitsopties verkennen die hun werkgever verschaft? Een debat met alle stakeholders inzake mobiliteit dringt zich in ieder geval op”, besluit Swerts.
Het onderzoeksbureau iVOX voerde in opdracht van Alphabet een onlineonderzoek uit bij een representatieve steekproef van 1000 actieve Belgen. Zij werden elk bevraagd tussen 31 januari 2020 en 11 februari 2020.
